Bao thanh toán là một nghiệp vụ tài chính phổ biến, hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về bao thanh toán và những lợi ích mà nó mang lại. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bao thanh toán, các loại hình, hình thức, lợi ích, quy định và quy trình thực hiện tại Việt Nam.

Khái niệm bao thanh toán là gì?Khái niệm bao thanh toán là gì?

Bao Thanh Toán Là Gì? Định Nghĩa Chi Tiết

Bao thanh toán là hình thức cấp tín dụng của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng cho doanh nghiệp. Ngân hàng sẽ mua lại các khoản phải thu của doanh nghiệp từ hoạt động mua bán hàng hóa, ứng trước tiền cho doanh nghiệp và nhận lại khoản tiền này từ người mua theo thỏa thuận. Ngân hàng đóng vai trò là bên bao thanh toán, cung cấp nguồn lực tài chính giúp doanh nghiệp duy trì và phát triển hoạt động. Quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia được quy định rõ ràng trong hợp đồng bao thanh toán.

Các Loại Hình Bao Thanh Toán

Theo Thông tư 02/2017/TT-NHNN, có 4 loại hình bao thanh toán:

  • Bao thanh toán bên bán: Ngân hàng mua lại khoản phải thu của bên bán, ứng trước tiền và nhận lại tiền từ bên mua.
  • Bao thanh toán bên mua: Ngân hàng ứng trước tiền cho bên bán để thanh toán cho bên cung cấp, sau đó nhận lại tiền từ bên mua.
  • Bao thanh toán trong nước: Các bên tham gia hợp đồng đều cư trú tại Việt Nam.
  • Bao thanh toán quốc tế: Ít nhất một bên tham gia hợp đồng cư trú ở nước ngoài, thường liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Các Hình Thức Bao Thanh Toán Phổ Biến

Các hình thức bao thanh toánCác hình thức bao thanh toán

Dưới đây là một số hình thức bao thanh toán cơ bản:

Bao Thanh Toán Theo Món

Khoản phải thu được chia thành nhiều phần nhỏ, mỗi phần có một hợp đồng tín dụng riêng. Hình thức này giúp ngân hàng dễ dàng quản lý và thu hồi vốn.

Bao Thanh Toán Theo Hạn Mức

Ngân hàng cấp cho bên bán một hạn mức tín dụng trong một khoảng thời gian nhất định. Bên bán có thể sử dụng hạn mức này để bao thanh toán nhiều giao dịch, miễn là tổng số tiền không vượt quá hạn mức đã được cấp.

Đồng Bao Thanh Toán

Nhiều ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng cùng tham gia bao thanh toán cho một hợp đồng, thường áp dụng cho các hợp đồng có giá trị lớn. Một ngân hàng sẽ đóng vai trò trung gian, điều phối hoạt động bao thanh toán.

Lợi Ích Của Bao Thanh Toán

Bao thanh toán có lợi ích như thế nào?Bao thanh toán có lợi ích như thế nào?

Bao thanh toán mang lại nhiều lợi ích cho cả người mua và người bán:

Lợi Ích Cho Người Mua

  • Không mất phí bao thanh toán.
  • Nhận hàng trước, thanh toán sau.
  • Thanh toán linh hoạt bằng nội tệ hoặc ngoại tệ.

Lợi Ích Cho Người Bán

  • Thanh toán nhanh chóng, tăng khả năng cạnh tranh.
  • Giảm thiểu rủi ro tín dụng.
  • Nắm bắt thông tin về khả năng tín dụng của khách hàng.
  • Tiết kiệm thời gian và chi phí thu hồi nợ.

Quy Định Về Bao Thanh Toán Tại Việt Nam

Quy định về bao thanh toán tại Việt NamQuy định về bao thanh toán tại Việt Nam

Điều Kiện Bao Thanh Toán

Điều kiện bao thanh toán khác nhau đối với người cư trú và người nước ngoài.

  • Người cư trú: Doanh nghiệp phải có tư cách pháp nhân, cá nhân phải đủ 18 tuổi và có năng lực hành vi dân sự. Cần chứng minh khả năng trả nợ và có phương án sử dụng vốn hiệu quả.
  • Người nước ngoài: Phải là tổ chức, doanh nghiệp có khả năng trả nợ và sử dụng vốn hợp lý. Bên nhập khẩu cần có vốn góp của doanh nghiệp Việt Nam hoặc được bảo lãnh thanh toán bởi bên thứ ba.

Thời Hạn Bao Thanh Toán

Thời hạn bao thanh toán được tính từ ngày sau ngày ứng tiền đầu tiên đến ngày trả hết nợ và lãi theo hợp đồng.

Thời hạn bao thanh toánThời hạn bao thanh toán

Chi Phí Bao Thanh Toán

Chi phí bao thanh toán bao gồm lãi suất và các chi phí khác theo thỏa thuận trong hợp đồng. Khách hàng sẽ phải trả lãi phạt nếu chậm thanh toán.

Quy Trình Bao Thanh Toán

Thẩm định hồ sơ và ký hợp đồng bao thanh toánThẩm định hồ sơ và ký hợp đồng bao thanh toán

Bước 1: Thẩm Định Hồ Sơ Và Ký Hợp Đồng

Khách hàng nộp hồ sơ xin bao thanh toán cho ngân hàng. Ngân hàng thẩm định hồ sơ và ký hợp đồng nếu đủ điều kiện.

Bước 2: Bên Bán Thực Hiện Hợp Đồng

Bên bán giao hàng cho bên mua theo thỏa thuận.

Bước 3: Bên Bán Nộp Chứng Từ Xin Tài Trợ

Bên bán nộp chứng từ, hóa đơn và giấy tờ chuyển nhượng nợ cho ngân hàng.

Bước 4: Thẩm Định Và Thực Hiện Tài Trợ

Thẩm định và thực hiện tài trợThẩm định và thực hiện tài trợ

Ngân hàng thẩm định chứng từ và chuyển tiền tài trợ cho bên bán.

Bước 5: Hoàn Tất Quy Trình

Đến hạn, ngân hàng yêu cầu bên mua thanh toán. Sau khi nhận được thanh toán, ngân hàng hoàn tất quy trình bao thanh toán.

Kết Luận

Bao thanh toán là một công cụ tài chính hữu ích cho doanh nghiệp, giúp tối ưu dòng tiền và giảm thiểu rủi ro. Hiểu rõ về bao thanh toán, các loại hình, hình thức, lợi ích và quy trình thực hiện sẽ giúp doanh nghiệp sử dụng dịch vụ này một cách hiệu quả.


17 năm kinh nghiệm tại tổ chức tài chính quốc tế lớn là Ngân hàng với các vị trí quản lý trong các lĩnh vực tài chính, quản trị rủi ro vận hành, quản lý dự án, vận hành, kiểm toán nội bộ…