Sơ đồ DFD đóng vai trò quan trọng trong việc mô phỏng luồng dữ liệu, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Bài viết này sẽ cung cấp kiến thức tổng quan về sơ đồ DFD, ý nghĩa, thành phần, các mức cấp bậc và quy trình xây dựng.
Sơ đồ DFD tổng quan
Sơ Đồ DFD (Data Flow Diagram) Là Gì?
Sơ đồ DFD, hay còn gọi là sơ đồ luồng dữ liệu (Data Flow Diagram), là mô hình trực quan hóa luồng dữ liệu và tiến trình xử lý thông tin trong một hệ thống. Sơ đồ này giúp tối ưu hóa hoạt động bằng cách thể hiện rõ ràng và gọn gàng các bước xử lý dữ liệu từ đầu vào đến đầu ra.
Được giới thiệu bởi Larry Constantine và Ed Yourdon vào những năm 1970, sơ đồ DFD ban đầu được ứng dụng trong phát triển phần mềm. Qua thời gian, sơ đồ này đã được cải tiến để đáp ứng các hệ thống phức tạp hơn, mang lại hiệu quả cao hơn cho người dùng.
Ý Nghĩa Của Sơ Đồ DFD
Sơ đồ DFD không chỉ giúp xác định phạm vi và ranh giới của hệ thống mà còn hỗ trợ các hoạt động quan trọng sau:
- Phân tích: Theo dõi tương tác và luồng dữ liệu từ đầu vào đến đầu ra, giúp chuyên viên định hướng mục tiêu và điều chỉnh kế hoạch.
- Thiết kế: Vạch ra kế hoạch và minh họa các phương án cho phân tích viên hệ thống khi thiết kế hệ thống mới.
- Biểu đạt: Cung cấp phương thức giao tiếp đơn giản và dễ hiểu về luồng dữ liệu giữa các bên liên quan.
- Lưu trữ và theo dõi: Biểu diễn dữ liệu đầy đủ, súc tích từ đầu vào đến đầu ra, cung cấp cái nhìn tổng quan về cơ chế lưu chuyển thông tin.
Ý nghĩa của sơ đồ DFD
Các Thành Phần Của Sơ Đồ DFD
Một sơ đồ DFD hoàn chỉnh bao gồm 4 thành phần chính:
- Quy trình (Process): Thể hiện các hoạt động xử lý dữ liệu đầu vào để tạo ra đầu ra. Mỗi quy trình có thể được phân tách chi tiết thành nhiều mức độ và chức năng khác nhau.
- Đơn vị bên ngoài (External Entity): Hệ thống bên ngoài tương tác với hệ thống chính, ví dụ như khách hàng, tổ chức, ngân hàng.
- Kho dữ liệu (Data Store): Nơi lưu trữ dữ liệu cần thiết cho hệ thống, bao gồm bảng biểu, biểu mẫu, thống kê, hóa đơn.
- Dòng dữ liệu (Data Flow): Mũi tên thể hiện lộ trình di chuyển của dữ liệu giữa các đơn vị bên ngoài, quy trình và kho dữ liệu.
Các thành phần của sơ đồ DFD
Các Mức Cấp Bậc Của Sơ Đồ DFD
Tùy vào mục đích sử dụng, sơ đồ DFD được chia thành các cấp bậc khác nhau:
- Sơ đồ ngữ cảnh (DFD cấp 0): Tổng quan về hệ thống, chỉ gồm một tiến trình duy nhất, các tác nhân và luồng dữ liệu chính.
- Sơ đồ mức 1 (DFD cấp 1): Phân rã từ sơ đồ ngữ cảnh, mô tả chi tiết hơn về hệ thống và bổ sung các dữ liệu liên quan.
- Sơ đồ mức 2 (DFD cấp 2): Phân rã từ sơ đồ mức 1, cung cấp cái nhìn chi tiết nhất về hệ thống hiện hành, bao gồm cơ sở dữ liệu và các thành phần chi tiết.
Các mức cấp bậc của sơ đồ DFD
Quy Trình Xây Dựng Sơ Đồ DFD
Để xây dựng một sơ đồ DFD, bạn có thể tham khảo các bước sau:
- Xác định đầu vào và đầu ra: Xác định rõ ràng các đầu vào và đầu ra của hệ thống để hiểu được mối tương quan giữa các quy trình.
- Xây dựng sơ đồ ngữ cảnh (DFD cấp 0): Thể hiện quá trình kết nối giữa đầu vào và đầu ra của hệ thống.
- Mở rộng thành DFD cấp 1: Bổ sung luồng dữ liệu, kho dữ liệu và các yếu tố bên ngoài để liên kết với quy trình chính.
- Nâng cấp lên DFD cấp 2 (nếu cần): Chia nhỏ quy trình DFD cấp 1 và bổ sung thêm các thành phần, dữ liệu chi tiết.
- Kiểm tra và xác nhận: Kiểm tra kỹ lưỡng tính chính xác và đầy đủ của sơ đồ, đảm bảo các bên liên quan có thể hiểu rõ.
Quy trình xây dựng sơ đồ DFD
Kết Luận
Sơ đồ DFD là công cụ hữu ích giúp mô phỏng và phân tích luồng dữ liệu trong hệ thống. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn kiến thức cần thiết về sơ đồ DFD và quy trình xây dựng.
0 comments